Điểm danh dự án chậm tiến độ

Theo đại diện Tổng cục Đường bộ Việt Nam, dự án thu phí tự động không dừng (ETC) do Bộ GTVT quản lý bao gồm 2 giai đoạn với tổng số 77 trạm thu phí. Hiện 16 địa phương là cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với các dự án BOT bao gồm 50 trạm thu phí (riêng Cà Mau có 4 trạm thu phí chỉ thu phương tiện thô sơ và nội bộ tỉnh nên kiến nghị không triển khai ETC). Do đó, các dự án BOT của 15 địa phương (trừ Cà Mau) sẽ gồm 46 trạm thu phí, trong đó có 6 trạm đang xây dựng, chưa tổ chức thu phí.

Tại giai đoạn 1 gồm các trạm trên Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên và một số tuyến cao tốc đến nay đã triển khai và vận hành hệ thống ETC (40/44 trạm), bước đầu tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia giao thông và tăng cường minh bạch trong hoạt động thu phí.

Trong tổng số 33 trạm thu phí thuộc giai đoạn 2, có 8 trạm có tính chất đặc thù được kiến nghị không thực hiện hoặc lùi thời gian thực hiện để đảm bảo hiệu quả gồm 2 trạm thu phí có doanh thu quá thấp (cầu Mỹ Lợi và Thái Hà), 3 trạm chưa được thu phí và đang báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án bố trí vốn ngân sách Nhà nước hoàn trả cho nhà đầu tư (trạm Km1747 đường Hồ Chí Minh, Bờ Đậu-Quốc lộ 3, trạm T2-Quốc lộ 91) và 3 trạm Quốc lộ 51 nên việc triển khai ETC không hiệu quả do thời gian còn lại quá ngắn dưới 3 năm. Trong đó, 5 dự án đặc thù nêu trên, hiện phương án tài chính ở tình trạng rất xấu, ảnh hưởng lớn tới các nhà đầu tư và tổ chức tín dụng. Ngoài ra, các dự án này nằm trên các tuyến có lưu lượng giao thông thấp, không ảnh hưởng đến hiệu quả chung của hệ thống ETC trên toàn quốc.

Cũng theo đại diện Tổng cục Đường bộ, trong số 50 trạm do các tỉnh, thành phố quản lý vẫn còn 7 trạm do 3 tỉnh là Thái Bình, Thành phố Hồ Chí Minh và Đồng Nai quản lý hiện tiến độ triển khai hệ thống ETC rất chậm và đang đứng trước nguy cơ không kịp tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là 31.12.2020 phải hoàn thành.

Lý do mà trạm thu phí BOT Quốc lộ 39B của tỉnh Thái Bình đưa ra khi chưa triển khai là hiện doanh thu rất thấp không đủ chi phí quản lý (dưới 10% so với phương án tài chính). Tại 2 trạm thu phí BOT trên đường Nguyễn Văn Linh, Thành phố Hồ Chí Minh viện lý do việc thu phí chỉ đủ để thực hiện việc bảo trì duy tu vì vậy không ảnh hưởng bởi Quyết định 19/QĐ-TTg của Thủ tướng nên chưa triển khai. Do đó, mới thực hiện việc thẩm định để phê duyệt hạng mục thu phí lắp đặt hệ thống thu phí điện tử không dừng.

Đại diện của 4 trạm thu phí BOT trên Đường tỉnh 768 của tỉnh Đồng Nai cho rằng, chưa phê duyệt được hạng mục lắp đặt hệ thống và chưa lựa chọn được nhà cung cấp dịch vụ thu phí điện tử không dừng do chưa rõ thẩm quyền đơn vị thẩm định, phê duyệt hạng mục này.

Trên 1,1 triệu thẻ E-tag đã được dán

Đại diện Bộ GTVT cho rằng, những tồn tại vướng mắc của dự án giai đoạn 2 cơ bản đã được tháo gỡ các trạm thu phí đủ điều kiện triển khai thu phí không dừng thuộc giai đoạn 2 (25 trạm) sẽ được triển khai hoàn thành đáp ứng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Các trạm thu phí do địa phương đại diện cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức thực hiện, trong tổng số 15 địa phương với 35 trạm thu phí, hiện có 19/35 trạm đã triển khai lắp đặt thiết bị, vận hành và kết nối với dự án của Bộ GTVT; 11/35 trạm đang triển khai thực hiện việc lắp đặt thiết bị và đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ; 5/35 trạm thuộc các dự án BOT đang trong quá trình đầu tư xây dựng, sẽ triển khai ETC khi đưa dự án BOT vào vận hành khai thác. Có thể nói, đến 31.12.2020 về cơ bản các trạm thu phí trên toàn quốc đủ điều kiện triển khai sẽ được lắp đặt, vận hành hệ thống ETC đáp ứng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ ngoại trừ 4 trạm do VEC quản lý, 8 trạm không đủ điều kiện triển khai.

Liên quan đến việc dán thẻ E-tag, tham gia dịch vụ ETC, đến nay, số lượng phương tiện dán thẻ và tham gia dịch vụ chưa cao, chưa phát huy hết hiệu quả của hệ thống (mới có khoảng gần 1/3,8 triệu phương tiện, chiếm khoảng 25% phương tiện dán thẻ và tham gia dịch vụ).

---